Modernisering van het secundair onderwijs: inzetten op integratie van transversale doelen binnen de financiële en economische sleutelcompetentie

Een vak dat voorbereidt op het echte leven (De Standaard, 30 augustus 2018)
Directies secundair onderwijs willen hervormingen jaar uitstellen (De Morgen, 12 november 2018)
Vlaams Parlement keurt nieuwe eindtermen goed: “geschiedenis geschreven”. (De Morgen, 5 december 2018)
De huidige onderwijshervorming laat het onderwijsveld niet onberoerd. Dat uit zich in levendige politieke debatten, uitgesproken meningen van onderwijsspecialisten, een verdeelde publieke opinie, zeer verscheiden reacties van leraren,…  Zowel de structurele hervorming als de nieuwe eindtermen, binnen een erg strakke timing, veroorzaken heel wat onrust.

De nieuwe eindtermen zetten het denken in functie van sleutelcompetenties en de focus op integratie van inhoudelijke en transversale competenties op het voorplan.  Dat is nieuw en maakt deze modernisering tot een echte uitdaging voor iedereen die betrokken is bij onderwijs.
Uit een verkennend vooronderzoek met directies en leraren van de eerste graad secundair onderwijs blijkt inderdaad dat er heel wat onzekerheid en vragen zijn omtrent deze modernisering. Directies zoeken op dit moment uit hoe ze lessentabellen moeten opstellen, sleutelcompetenties moeten koppelen aan vakken en leraren bekijken met de nodige vraagtekens hoe ze de inhoudelijke en transversale sleutelcompetenties samen moeten bereiken en vooral ook hoe ze deze moeten evalueren. 
 
Ons onderzoek bestudeert deze materie specifiek vanuit het oogpunt van één van de nieuwe sleutelcompetenties: de financiële en economische competentie. De onderzoeksvraag luidt dan ook als volgt:

Hoe kunnen de nieuwe, decretaal vastgelegde transversale doelen samen met de sleutelcompetentie rond financiële en economische vorming kwaliteitsvol waargemaakt en duurzaam verankerd worden in het secundair onderwijs?
 
Als kwalitatieve onderzoeksmethode gebruiken we eerst een curriculumscreeningstool  om het decreet en de leerplannen grondig en systematisch te analyseren. Via semi-gestructureerde interviews bij zowel directies als leraren door het onderzoeksteam maar ook via studenten bevragen we de scholen omtrent de implementatie van deze eindtermen nu én in de toekomst om zo de modernisering op de voet te kunnen volgen. Tegelijkertijd starten we een lerend netwerk waar we scholen gaan begeleiden in het doorvoeren van deze modernisering. In eerste instantie focussen we op onze partnerscholen om later uit te breiden naar het brede werkveld. In dit lerend netwerk gaan we, binnen een EDR-systeem  (educational design research), samen met onze strategische partners een digitale toolbox ontwikkelen die de kwaliteitsvolle implementatie van de nieuwe eindtermen kan ondersteunen.

We willen dus met interne en externe partners, studenten en collega-lerarenopleiders samen onderwijs ontwikkelen. Het onderzoek resulteert in een inspirerend lerend netwerk, een kwaliteitsvolle digitale toolbox en aanbevelingen voor de Educatieve Bachelor Secundair Onderwijs.

Er volgen veel boeiende jaren in het secundair onderwijs.  Daar willen we als onderzoeksteam graag van heel dichtbij een rol van betekenis in kunnen spelen.