Valorisatie van reststromen uit de agro food industrie via fermentatie: een exploratief onderzoek

We staan voor een gigantische uitdaging: de wereldbevolking groeit snel, en de vraag naar vlees en zuivel stijgt enorm. Maar de productie van dierlijke proteïnen legt een enorme druk op onze beperkte natuurlijke bronnen. In Vlaanderen wordt bijvoorbeeld al 55% van ons landbouwareaal gebruikt om voeder voor dieren te kweken. We moeten daarom duurzamere oplossingen vinden.

Een interessante aanpak is het gebruik van alternatieve proteïnen, zowel voor menselijke consumptie als voor dierenvoeding. Hier komt ons project in beeld, waar we ons richten op de ontwikkeling van proteïnen uit reststromen in de landbouw en de voedingssector. Denk aan restjes van groenten, fruit, zuivelproducten of aardappelverwerking. We willen dit doen door fermentatie, een proces waarbij micro-organismen zoals bacteriën, gisten en schimmels worden gebruikt. Deze organismen maken veel proteïnen aan, vaak aangeduid als 'single cell proteins' (SCP). SCP is niet nieuw; je kent misschien al producten zoals Marmite of Quorn. Wat ons project zo interessant maakt, is dat we reststromen willen gebruiken als grondstof voor deze proteïnen.

Waarom is dit belangrijk? Omdat zo'n 20% van het voedsel wereldwijd verloren gaat, vanaf de landbouw tot aan de consument. Ons project wil deze verloren resten omzetten in waardevolle proteïnen. Hierbij richten we ons specifiek op die reststromen die op dit moment nog geen toepassing hebben als additief in menselijke voeding of dierenvoeders. Ons doel is om verschillende manieren te vinden om deze reststromen te gebruiken, van dierenvoeders tot duurzame landbouwpraktijken zoals biopesticiden en zelfs vervanging van chemische producten zoals lijm door proteïne gebaseerde producten.

Maar het gaat niet alleen om duurzaamheid; voor bedrijven moet dit uiteraard ook een economisch interessant verhaal zijn. Het is daarom belangrijk om op zoek te gaan naar proteïnen die een meerwaarde creëren, die bijvoorbeeld een interessante samenstelling hebben en daardoor ook meer economische waarde hebben.

Om het mogelijk te maken voor bedrijven om deze ideeën in de praktijk te brengen, zullen we tijdens het project een matrix opstellen waarin verschillende reststromen worden gekoppeld aan mogelijke nieuwe producten. Door experimenten in het labo willen we aantonen dat dit niet alleen een goed idee is, maar ook werkelijkheid kan worden, en maken we eerste prototypes. Samen met betrokken bedrijven en partners in dit project zoeken we naar toepassingen voor deze prototypes zodat we via verdere projecten kunnen toewerken naar het effectief implementeren en zo bijdragen aan een duurzamere toekomst.