Vrouwen die hun man mishandelen. Een programma voor vrouwelijke plegers van partnergeweld.

De negatieve impact van partnergeweld op het welzijn van de slachtoffers is reeds onderzocht en wordt al geruime tijd erkend (World Health Organisation, 2013; Sarkas, 2008; Black et al., 2011). Op Europees niveau krijgt partnergeweld de laatste decennia steeds meer aandacht, zie bijvoorbeeld het Verdrag van de Raad van Europa inzake het voorkomen en bestrijden van geweld tegen vrouwen en huiselijk geweld 11.V.2011 (kortweg de Conventie van Istanbul) en Richtlijn 2012/29/EU van het Europees parlement en de Raad van 25 oktober 2012 tot vaststelling van minimumnormen voor de rechten, de ondersteuning en de bescherming van slachtoffers van strafbare feiten. België volgt deze Europese trend. Het koos daarbij voor een criminaliserende aanpak, zoals blijkt uit het ontstaan van specifieke regelgeving om deze problematiek te reguleren, zoals de Wet van 24 november 1997 die er onder meer voor zorgde dat de band tussen partners een verzwarende omstandigheid werd bij slagen en verwondingen. Ook in de vier Nationale Actieplannen ter bestrijding van
alle vormen gendergerelateerd geweld die België sinds 2001 kent, krijgt de strijd tegen partnergeweld een centrale plaats. Intussen zagen in Vlaanderen ook de provinciale ketenaanpak en Family Justice Centra het licht.
We zien dat steeds meer  wordt erkend dat partnergeweld ook gepleegd wordt door vrouwen ten aanzien van hun mannelijke partner. Zo stelt de Conventie van Istanbul bijvoorbeeld expliciet dat het erkent dat mannen ook het slachtoffer kunnen zijn van partnergeweld. Dat het beleid slechts mondjesmaat gevolg geeft aan de erkenning van de problematiek van mannelijke slachtoffers van partnergeweld gepleegd door vrouwen door het Europese beleid enerzijds en de wetenschappelijke literatuur (cf. infra) anderzijds, blijkt onder andere uit de laattijdige oprichting van een vluchthuis specifiek voor mannen binnen het CAW Boom Mechelen Lier in 2015. Laattijdig omdat vluchthuizen voor vrouwen reeds meer dan 40 jaar bestaan in België. Sindsdien zien we echter in België een toenemende aandacht voor dit fenomeen. In 2017 lanceert vzw Zij-Kant samen met VIVA-SVV en Beweging Tegen Geweld vzw een sensibiliseringscampagne over geweld tegen mannen. Het doel van dit project is om verder te bouwen op de bevindingen uit wetenschappelijk en deze om te zetten
in een laagdrempelige vorm van informatievoorziening voor vrouwelijke plegers en mannelijke slachtoffers én een concreet aanbod voor de professionele hulpverlening, dat afgestemd is op de noden van zowel de vrouwelijke plegers en mannelijke slachtoffers van partnergeweld, als de professionals die met deze doelgroepen in aanraking komen. Het onderzoek bouwt verder op de bevindingen van het Instituut voor de Gelijkheid van Vrouwen en Mannen, dat stelt dat ook mannen slachtoffer zijn van partnergeweld, maar dat
zij minder geneigd zijn hierover te praten en minder vaak aangifte doen van het geweld bij de politie (Pieters,taliano, Offermans en Hellemans, 2010). Concreet is het doel van dit project om (1) het fenomeen van partnergeweld gepleegd door vrouwen ten aanzien van hun mannelijke partner in kaart te brengen en (2)noden en behoeften inzake informatie en hulpverlening van vrouwelijke plegers en mannelijke slachtoffers te achterhalen en (3) verwachtingen, noden en behoeften van professionals vanuit de praktijk in kaart te
brengen, om op basis van deze bevindingen (4) een online tool met laagdrempelige informatie voor vrouwelijke plegers en mannelijke slachtoffers van partnergeweld te ontwikkelen, met daarnaast een hulpaanbod dat rekening houdt met de eigenheid van deze doelgroepen, dat verspreid wordt onder professionals via een methodiekboek en trainingspakket. Op die manier trachten we te zorgen voor een structurele inbedding en verdere uitbouw van de sensibiliseringsinitiatieven gericht op mannelijke slachtoffersvan partnergeweld die in het verleden zijn genomen en anderzijds te zorgen voor een hulpaanbod dat de specifieke noden en behoeften van deze doelgroepen meeneemt, waarbij via het trainingspakket ervoor wordt gezorgd dat dit hulpaanbod ook daadwerkelijk haar weg naar de professionals die het toepassen, vindt. We bekijken daarbij de mogelijkheid voor het installeren van een systeemtherapeutische interventie, “die iedereen – pleger, slachtoffer, kinderen en familieleden – in zijn waarde laat en die van het geweld een gemeenschappelijk probleem van het hele gezin maakt”. (Goedhart & Choy, 2011: 20). De concrete resultaten bestaan uit een overzicht van de prevalentie, motieven, risicofactoren en interactiepatronen van geweld van vrouwen gepleegd ten aanzien van hun mannelijke partners; een online
tool waar vrouwelijke plegers en mannelijke slachtoffers terecht kunnen voor informatie over de problematiek van geweld gepleegd door vrouwen ten aanzien van mannen, met meer informatie over de mogelijkheden van professionele hulpverlening; een hulpverleningsaanbod met methodiekboek en een trainingspakket voor professionals, waarbij we ingaan op de factoren en dynamieken die leiden tot het geweld en die aan bod dienen te komen in de hulpverlening, samen met de wijze waarop deze elementen dienen besproken te worden. Verder zullen we hen via deze training op een verdiepend niveau laten kennismaken met de dynamieken, motieven en risicofactoren bij de vrouwelijke plegers van partnergeweld en de impact die dit heeft op de slachtoffers.