Klinisch redeneren is het proces van snel en accuraat een situatie inschatten, de juiste observaties doen, de juiste conclusies trekken en van daaruit de juiste acties stellen. Het zorgt voor veiligere zorg, minder overlijdens en minder bijkomende ziektes of aandoeningen. Onderzoek naar patiëntveiligheid toont aan dat een gebrek aan klinisch redeneren één van de belangrijkste redenen is waarom verpleegkundigen soms niet opmerken dat de toestand van een patiënt achteruit gaat. Expertisecentrum Health Innovation zet zich met ERA+ project 'Klinisch redeneren' in om verpleegkundigen, vroedvrouwen en studenten verpleeg- en vroedkunde daarin vaardigheden aan te leren.
Klinisch kunnen redeneren zorgt voor betere én veiligere zorg
positieve impact op outcome
Verpleegkundigen, vroedvrouwen, zorgkundigen... spelen een cruciale rol in de patiëntenzorg. Ze spelen een voortrekkersrol, als het aankomt op patiënten monitoren naar klinische achteruitgang, zorgprocessen begrijpen en de beste zorg garanderen. Beschikken over klinische redeneervaardigheden heeft een positieve impact op de outcome van een patiënt. Klinisch redeneren komt met andere woorden de kwaliteit en veiligheid van zorg ten goede.
Een gebrek aan klinische redeneervaardigheden daarentegen zorgt ervoor dat zorgverleners vaak de dreigende achteruitgang van een patiënt niet opmerken. Onderzoek wijst uit dat fouten in klinisch beoordelingsvermogen - een verkeerde beoordeling van de zorgsituatie en geen of foute acties - verantwoordelijk zijn voor tot 60% van de ongewenste medische voorvallen.
Beschikken over klinische redeneervaardigheden komt de kwaliteit en veiligheid van je zorg ten goede.
ERA+ project leert je klinisch redeneren
Al te vaak wordt er vanuit gegaan dat je klinisch redeneren wel 'gewoon' zal leren op de werkvloer, maar daar zijn vaak jaren werkervaring voor nodig. Het begint al bij de bron: onderwijs. Daar kun je al een stevig niveau aan klinische redeneervaardigheid ontwikkelen. Het ERA+ project 'Klinisch redeneren' zet in op meta-skills zoals empathie, klinisch leiderschap, reflectie en persoonsgerichte zorg. Dat doet het onder meer met student courses en train-the-trainer courses.
Om studenten te leren effectief omgaan met klinische scenario's, is het essentieel om het proces en de stappen van klinisch redeneren te begrijpen. Studenten hebben nood aan een houvast dat vorm geeft aan klinische beslissingen. Klinisch redeneren is een uitdaging en heeft een andere benadering nodig dan routinematige zorgkundige procedures leren. Het vereist vastberadenheid en actieve betrokkenheid om te blijven leren.
het belang van empathie
Het niveau van empathie is de afgelopen tien jaar sterk afgenomen. Onderzoek wijst uit dat het empathieniveau bij studenten verpleegkunde tot 50% daalt tijdens de eerste periode na inschrijving in de verpleegkunde-opleiding. Dat komt onder meer, omdat in het curriculum meer aandacht gaat naar technische vaardigheden en kennis dan humanistische en communicatieve vaardigheden, zoals dus empathie.
Nochtans zijn de voordelen van empathische betrokkenheid groot. Zo vertonen patiënten minder tekens van depressie, angst en onrust, voelen ze zich emotioneel beter en zijn ze meer gemotiveerd, tevreden en therapietrouw. Bovendien is er ook betere wondheling, een betere prognose na kankerdiagnose, verlaging van de bloeddruk, minder pijn, enzovoort. Empathie verbetert met andere woorden het klinisch redeneervermogen.
ontdek ook onze navormingen
Als verpleegkundige wordt er meer dan ooit beroep gedaan op je klinisch redeneervermogen. Deze studiedag is zowel bedoeld voor mentoren die de opleiding voor mentoren gevolgd hebben en verpleegkundigen die studenten begeleiden, als voor verpleegkundigen die rechtstreeks of onrechtstreeks betrokken zijn bij de zorg van de patiënt. We organiseren twee navormingsdagen, eentje in Genk op 12 december 2023 en eentje in Leuven op 19 maart 2024.
over expertisecentrum health innovation
Expertisecentrum Health Innovation zet zich in om de gezondheidstoestand van de burger te verbeteren en creëert waarde voor het individu, de professional of de zorgorganisatie. Onze onderzoekers werken rond gezondheidspromotie, ouderenzorg en geestelijke gezondheidszorg, ondersteuning van de zorgverlener... Ook slaan we geregeld de handen in elkaar met expertisecentrum Digital Solutions om technologische oplossingen voor de sector te ontwikkelen.