PROJECTOMSCHRIJVING
Voor het onderzoek zijn we in gesprek gegaan met enkele kleuterleerkrachten (nog voor de invoering van de Koala en velen waren ook nog niet op de hoogte) over hoe zij denken over testen en over de betekenis ervan in hun onderwijs. Het gesprek draaide om meer dan het testmoment en de resultaten, het ging ook over de interpretatie van die resultaten, de betekenis voor hun praktijk, de verwachtingen en twijfels, het buikgevoel, enzovoort. Het waren zeer inspirerende gesprekken, waaruit een grote gedrevenheid bleek voor het jonge kind en het inschatten en begeleiding van de vaak grillige ontwikkelingstrajecten van kleuters !
Doelgroep: onderwijs
- Directie, beleidsondersteuners, zorgcoördinatoren
- Leerkrachten kleuteronderwijs en om beter af te stemmen ook leerkrachten basisonderwijs
- Pedagogische begeleiding, ondersteuners, CLB…
- Iedereen met een hart voor ontwikkeling van jonge kinderen
PROJECTRESULTATEN
De belangrijkste thema’s uit de gesprekken verwerkten we in 19 fiches, samengebracht in vijf clusters. Elke fiche bevat een vraag of stelling die uitdaagt om stil te staan bij de meetcultuur in jouw school. De fiches omvatten naast getuigenissen ook achtergrondinformatie uit onderzoeken en onderwijsopiniestukken, opdrachten en reflectievragen … Hiermee willen we leerkrachten en beleid taal geven om in overleg te gaan en samen te komen tot doordachte keuzes. Hoe kijken wij naar ontwikkeling van jonge kinderen en onze verwachtingen hierbij? Wat vinden wij belangrijk in het werken met jonge kinderen? Op welke manier passen testen daar wel of niet in? En hoe verhoudt dat zich tot doelgerichte observaties? Welke conclusies trekken we hieruit en hoe willen we dit meenemen in onze klaspraktijk?
De fiches zijn vooral bedoeld als inspiratiebron, als trigger. Je kan zelf kiezen welke thema’s voor jouw team zinvol zijn om dieper te verkennen. Er is niet de intentie om allesomvattend te zijn, dus je kan zeker verder aanvullen met andere bronnen. Om de keuze te ondersteunen, krijg vind je hieronder een korte omschrijving van de clusters.
Korte omschrijving van de clusters
- Visie: in dit deel staan we stil bij de vraag wat onderwijs aan jonge kinderen zo bijzonder maakt. De plaats van spel is bijvoorbeeld een sleutelelement, alsook de betekenis van doelen en de kijk op evaluatie bij kleuters.
- Praktijk: vanuit je visie en de voorgeschreven doelen kan je als school eigen accenten leggen over hoe je de klaspraktijk vorm geeft. Wat je besluit uit evaluaties kan deze praktijk op verschillende manieren beïnvloeden, positief maar misschien ook negatief...
- Testen: in dit deel staan we stil bij wat eigen is aan testen en meer specifiek, welke aandachtspunten belangrijk zijn bij testen van kleuters.
- Observeren: als leerkracht observeer je je kleuters de hele dag, maar hoe doe je dat precies en hoe kan je ook de stem van de kleuter zelf goed meenemen?
- Normering: zowel bij testen als bij observeren is het belangrijk om stil te staan bij de verwachtingen en de normen die hiermee gesteld worden. In dit deel verkennen we verschillende mogelijkheden en hoe ook het buikgevoel hierin een plaats kan krijgen.
Opmerking: De vragen rond normering raken ook aan een zesde thema, nl. ‘zorg’. Hoe wordt ontwikkeling besproken op zorgoverleg? Wat geeft doorslag bij al of niet doorverwijzing naar het eerste leerjaar? En hoe zijn ouders eerste partner in dit geheel? Deze fiches werden niet uitgewerkt omdat dit ook verder reikt dan de scope van dit onderzoek.
ONDERZOEKERS
Ilse Aerden is onderzoeker bij Education & Development en voorts lector in de Banaba ‘zorg en remediërend Leren’ en lector in het Postgraduaat ‘zorg bij kleuters'.
Jilca Van Tienen is onderzoeker bij Art of Teaching en praktijklector BaKo/BaLo in het avondtraject.
Voorts werkten Hanne Vanmierlo en Liesbeth Van Stijn mee aan dit onderzoek als externe onderzoekers.
CONTACTGEGEVENS
Bij vragen kan je contact opnemen met ilse.aerden@ucll.be
Veel succes ermee !