Er leven in het kleuteronderwijs wisselende percepties over al of niet tussenkomen tijdens het vrij spel van kinderen. Nochtans blijkt uit onderzoek dat vrij spel, vooral rollenspel, unieke kansen biedt voor het ontwikkelen van zelfsturing. Maar hoe doe je dat, zelfsturing stimuleren in (rollen-)spel?
Is het wel gepast om tussen te komen in het rollenspel van jonge kinderen?
Is vrij spel vooral vrij, of ook een kans om (academische) vaardigheden bij te brengen?
Gaat tijd maken voor spelen en meespelen niet ten koste van doelgericht werken, zoals bij de meer vertrouwde, geplande onderwijsactiviteiten?
En wat als meespelen ertoe leidt dat kinderen stoppen met spelen?
Wat is juist en wat niet? Ilse Aerden: “Het klopt dat je als leraar het spel van kinderen kan verstoren met te directieve interventies. Het is van belang dat je als leerkracht de logica van het spel van kinderen leert begrijpen alvorens tussen te komen. Kijken vanuit de bril van zelfsturing is hierbij zeer helpend. Goede zelfsturing, en de hierbij gepaard gaande ontwikkeling van executieve functies, speelt immers bij jonge kinderen een sleutelrol voor hun verdere ontwikkeling en welzijn. Tijd maken voor vrij spel en de kwaliteit hiervan is daarom belangrijk. Dat vergt o.a. een onderzoekende houding van de leraar naar de kansen in de leeromgeving en de speelbehoeften van kinderen. Een leraar die het spel van jonge kinderen echt gaat verkennen, verbinden en verrijken, kan het spontane spel naar een volgend level brengen.”
Meer toelichting vind je in deze Engelstalige publicatie “Steer-your-play: Improving the quality of make-believe play and the role of the teacher in self-regulation” van Ilse Aerden, Tinne Van Camp en Caroline Vancraeyveldt, eerder verschenen op eapril.org.