Onze onderzoekers bouwen samen met Stad Tongeren en Saamo aan een zorgzame buurt. 

Een helpende hand, een oogje in het zeil tijdens je vakantie en een alerte reactie van een bezorgde buur. Het zijn allemaal voorbeelden van hoe je elkaar als buren kan helpen. Hogeschool UCLL gaat vanuit haar expertisecentrum Health Innovation aan de slag om te onderzoeken hoe de buurt samen met zorg- en welzijnswerkers op een structurele manier kan zorgen dat kwetsbare bewoners de juiste zorg en ondersteuning krijgen.

Heel concreet gaan onze onderzoekers in elke buurt waar ze actief zijn, concreet nadenken hoe buurtbewoners en professionals samen de handen in elkaar kunnen slaan. Deelnemers kunnen bijvoorbeeld komen uit de sociale sector, uit het onderwijs, uit de medische sector, uit jeugdwerk en zelfs uit de huisvestigingssector.

Onderzoeker Sam Pless van UCLL’s expertisecentrum Health Innovation is specialist ter zake. Hij is betrokken bij verschillende projecten rond zorgzame buurten. Zowel met internationale middelen als met de steun van provinciale overheden en lokale besturen, gaat hij met zijn collega’s aan de slag om samenwerkingen in buurten te optimaliseren.

We nemen met Sam en zijn collega Tine Vynckier een kijkje in zorgzame buurt Paspoel-Koninksem in Tongeren. Daar gingen de onderzoekers een jaar op zoek naar de factoren die bijdragen aan samenwerking in buurten, én stelden ze vast dat er nog een aantal werkpunten op tafel liggen.

Net die werkpunten zijn voor het expertisecentrum interessant: samen met buurtbewoners, zorg- en welzijnsprofessionals en beleidsmakers gaan Sam en Tine met hun collega’s op zoek naar de juiste maatwerkoplossing voor de concrete uitdagingen in een buurt. Sam: ‘Er moet nog meer doelbewust en proactief samengewerkt worden rond zorg en welzijn. Nu zitten veel actoren nog te veel op hun eigen eilandje. De buurt biedt een ideale schaal om bruggen te slaan tussen die eilandjes, tussen zorg, welzijn, informele zorg, bewoners, scholen, … rond concrete uitdagingen.”

Brecht Jans is coördinator buurtgerichte zorg in Tongeren en één van de drijfveren achter de subsidieaanvraag  #iedereenbuitengewoon in Paspoel. Brecht: “De wens van heel wat Tongerse Senioren om zo lang als mogelijk in hun vertrouwde omgeving te kunnen verblijven, is een belangrijke aanzet geweest tot het indienen van deze projectaanvraag. Dit nodigt uit tot het opzetten van vernieuwende buurtzorgnetwerken waarmee Dienstencentra zoals de Piepel hun werking verder afstemmen op hun buurtgerichte opdracht ingegeven door het nieuwe woonzorgdecreet.” In de wijk Paspoel zijn al heel wat actoren aanwezig, wat deze wijk een ideale locatie maakt om samen met de bewoners aan de slag te gaan met deze veelbelovende vorm van buurtzorg. “Hiervoor kunnen we voortaan ook rekenen op de bijkomende inzet van een opbouwwerker/buurtregisseur in Paspoel”, vult schepen Jos Schouterden aan.

Heel concreet gaan onze onderzoekers in elke buurt waar ze actief zijn, concreet nadenken hoe buurtbewoners en professionals samen de handen in elkaar kunnen slaan. Deelnemers kunnen bijvoorbeeld komen uit de sociale sector, uit het onderwijs, uit de medische sector, uit jeugdwerk en zelfs uit de huisvestigingssector.

En de resultaten van het onderzoek? “We zien dat kleine experimentjes een goede manier zijn om stapsgewijs op zoek te gaan naar duurzame samenwerkingen in zorgzame buurten. Het is belangrijk om te kijken naar welke krachten al aanwezig zijn in een buurt, te beginnen met de buurtbewoners zelf, en daarop verder te bouwen. Zo zien we in veel buurten mooie initiatieven ontstaan”, besluit Sam.

Wil je ook aan de slag met je buurt? 

Op de foto - van links naar rechts: 
Seppe Vanhex (Teamcoördinator Saamo) - Sam Pless (Onderzoeker UCLL) - Tine Vynckier (Onderzoeker UCLL) - Tim Vanvinckenroye (Buurtregisseur Saamo) - Brecht Jans (Beleidsmedewerker Stad Tongeren)  - Jos Schouterden (Schepen Stad Tongeren)

Andere projecten in dit thema

‘Digibuurtzorg’ (2022-2024): hoe kunnen zorg- en welzijnsprofessionals digitale buurtplatformen zoals Hoplr inzetten om vragen beter te beantwoorden en meer samen te werken? Onderzoekers: Tine Vynckier, Sam Pless, Jasmien Buntinx.

‘Digibuurten’ (2021-2022): hoe zetten vernieuwende zorg- en welzijnsprofessionals vandaag al digitale buurtplatformen in? Onderzoeker: Tine Vynckier.

‘Zorgzame Buurt SiVaRi’ (2022-2024): welke acties kunnen ondernomen worden om de samenwerking te verbeteren in de Leuvense zorgzame buurten Sint-Maartensdal, Vaartkom en Ridderbuurt? Onderzoekers: Elke Plovie, Sam Pless.

‘Buurtgericht empowerend werken’ (2021-2022), in opdracht van Provincie Antwerpen in het kader van het ‘Interreg 2 zeeën’ project Empowercare: hoe kunnen competenties van ‘buurtgericht empowerend werken’ best overgebracht worden? Interesse in deelname melden via research-expertise.ucll.be/nl/dienstverlening/items/buurtgericht-empowerend-werken. Onderzoekers: Leia Vrancken, Hilde Rombouts, Anabel Wanzeele, Liesbet Van Vlasselaer, Sam Pless.

‘Samenwerken rond zorg en welzijn’ (2021-2022), in opdracht van SAAMO West-Vlaanderen en Limburg, gefinancierd door Fonds Dr. Daniël De Coninck, Cera en Porticus: wat zijn de stimulerende en remmende factoren voor samenwerking rond zorg, welzijn en samenleven in steden en gemeenten? Eindpublicaties via tinyurl.com/SamenZoWel Onderzoekers: Jasmine Buntinx, Sam Pless.

‘Zorgzame buurten’ (2019-2021): wat zijn de uitdagingen voor zorgzame buurten als burgerschapspraktijken? Onderzoekers: Elke Plovie, Saskia De Bruyn, Sam Pless.