Samenleven en belonging in de kleuterklas

Wegwijzers in het ondersteunen van kleuters en hun relaties

Belonging in de kleuterklas ... Het klinkt romantisch, maar de praktijk leert dat het samenleven in een klas vuurwerk kan opleveren! Hoe kunnen kleuters samen ‘groep’ vormen en goede relaties met elkaar opbouwen? En hoe kan je als leerkracht de kleuters stem, keuze en eigenaarschap (agency) geven in hun sociale relaties in de klas?

In dit inspiratieboek bespreken we de resultaten van het praktijkgericht wetenschappelijk onderzoek ‘Relaties tussen kleuters: assumpties van leraren en stem van de kleuters’. Dit doen we aan de hand van praktijkverhalen, praktijktips en het theoretisch kader over belonging.

Product details

Xod | Nederlands |
ISBN 9789464120127 | augustus 2025 |

Het was heel boeiend om een zicht te krijgen op de relationele vaardigheden van mijn kleuters vanuit andere ogen en om de vragen die ik hierbij had systematisch met iemand te kunnen onderzoeken. Het samen uittekenen en bespreken van de relaties tussen mijn kleuters maakte mij bewuster van de relationele positie van elke kleuter in mijn klas en deed me ook nadenken over welke rol ik hier als leerkracht al dan niet in te spelen heb.

juf eerste kleuterklas

We organiseren ook navormingen over Belonging in de kleuterklas, op maat van jouw school(team). Voor meer info, stuur ons een mail!

Het verraste me hoe goed mijn kleuters al in gesprek konden gaan over vriendschap en relaties. Uit de samenwerking met Anne leerde ik dat kleuters – hoe klein ze ook zijn – een krachtige stem kunnen hebben in het relationele gebeuren van je klas. We mogen hen hier niet in onderschatten. Hier zal ik in mijn praktijk nog meer ruimte voor maken.

juf eerste kleuterklas

In deze podcast-aflevering bespreken Hannah en Caroline enkele resultaten van het praktijkgericht wetenschappelijk onderzoek 'Relaties tussen kleuters: assumpties van leraren en stem van de kleuters' (uitgevoerd met collega's Ilse Aerden en Anne Slaets, gefinancierd door Education & Development, UCLL). De praktijkverhalen, tips en het theoretisch kader rond 'belonging' zijn te vinden in het bovenstaand boek.

Ilse Aerden is als lector verbonden aan de bachelor-na-bachelor Zorgverbreding en remediërend Leren. Haar expertise betreft jonge kinderen, zorg en gelijke kansen, zelf- en samensturing. Zij is co-auteur van het boek ‘De kracht van spel'.

Anne Slaets is lector pedagogische wetenschappen en praktijkbegeleider in de educatieve bachelor Kleuteronderwijs in Hogeschool UCLL. Ze is gespecialiseerd in specifieke thema’s rond het jonge kind zoals opvoedingsrelatie en agency. Zij is co-auteur van het boek ’KleuterKracht'.

Dr. Caroline Vancraeyveldt geeft les in de bachelor-na-bachelor Buitengewoon onderwijs, in het postgraduaat Moeilijk hanteerbaar gedrag in pedagogisch perspectief in Hogeschool UCLL en in het schakelprogramma van de master basisonderwijs (Associatie KU Leuven). Haar onderzoeksinteresses zijn kleuteronderwijs, moeilijk hanteerbaar gedrag, stressregulatie van leerkrachten en kinderen en neurodiversiteit in het basisonderwijs. Zij is tevens co-auteur van het boek ‘De kracht van spel'.

Caroline Vancraeyveldt, Ilse Aerden en Anne Slaets zijn als onderzoekers verbonden aan het expertisecentrum Education & Development van Hogeschool UCLL.

Je bent als leerkracht vaak al blij als ze allemaal bezig zijn en er geen grote conflicten zijn. Maar ook dan gebeurt er op relationeel vlak vaak veel meer dan je soms denkt… zeker als je als leerkracht niet onmiddellijk in de buurt bent.

Dank aan onze sponsor Cera voor hun steun!

Samenleven en belonging in de kleuterklas