Het expertisecentrum Resilient People (Hogeschool UCLL) onderzocht van september 2023 tot augustus 2025 hoe de stem van kinderen gemaximaliseerd kan worden in scheidings- en ouderschapsbemiddeling.

Dit praktijkgericht wetenschappelijk onderzoek speelt in op de nood aan meer aandacht, methoden en handvaten om kinderen en jongeren een actieve rol te geven in scheidingsbemiddeling. Door kinderen niet alleen te bevragen, maar ook als mede-onderzoekers te betrekken, draagt het project bij aan een meer kindgerichte en participatieve aanpak binnen bemiddeling.

We ontwikkelen concrete tools, aanbevelingen aan de hand van artistiek geïnspireerde werkvormen die kinderen en jongeren en hun ouders, bemiddelaars en professionals kunnen gebruiken om écht in gesprek te gaan met kinderen over wat voor hen belangrijk is. Zo krijgen kinderen niet alleen een stem, maar ook een plek aan de gesprekstafel.

Je moet weten dat we niet alles zeggen wat we zouden willen zeggen. Om niet te kwetsen.
L., 16 jaar

Tools en materialen

Hieronder kan je de tools en materialen terugvinden om er zelf mee aan de slag te gaan. Ze helpen je om de stem van het kind centraal te zetten in scheidings- en bemiddelingscontext.

De tools en het materiaal mag door professionals vrij gebruikt worden in de scheidingsbemiddeling van ouders, voor sensibilisering van jongeren en informatie rond hun rechten in scheidingsbemiddeling

Het gebruik valt onder de Creative Commons-licentie CC BY-ND 4.0: correcte vermelding van de makers is verplicht en het materiaal mag niet aangepast worden. Verspreiding is enkel toegestaan in de originele vorm zoals aangeboden.

rapport VOK

Onderzoeksrapport

Dit rapport vormt het eindresultaat van het meerjarig onderzoek The Voice of Kids, waarin we kinderen een duidelijke stem willen geven in scheidings- en ouderschapsbemiddeling. Na een algemeen kader, waarin de stem van het kind theoretisch, juridisch en psychologisch wordt onderbouwd, gaat het rapport in op de voordelen van het betrekken van kinderen en op de noodzakelijke terminologie binnen dit werkveld.

Centraal staan onze tien aanbevelingen om child-inclusive bemiddeling kwaliteitsvol vorm te geven. Ze behandelen onder meer het betrekken van alle kinderen die dat wensen, het bewaken van de kindpositie, het belang van een helder kader vanaf de start, de samenwerking tussen bemiddelaar en kinddeskundige, het onderscheid tussen spreken met en horen van kinderen, en voorwaarden rond opleiding, complexiteit en toegankelijkheid.

Het praktijkgedeelte beschrijft stapsgewijs hoe child-inclusive bemiddeling kan verlopen: van de randvoorwaarden bij de start van het bemiddelingsproces tot de rolverdeling, de kindgesprekken, de zorgzame terugkoppeling en het handelen bij verontrusting. Het rapport sluit af met bijlagen zoals informatiebrieven en een overzicht van de aanbevelingen

10 aanbevelingen

Deze 10 aanbevelingen zijn opgebouwd op basis van literatuuronderzoek, interviews en focusgroepen. Als basis vertrekken we steeds van het IVRK. Ze zijn waardevol voor iedereen die betrokken is bij scheidingssituaties: kinderen en jongeren, ouders én professionals.

Voor jongeren bieden ze heldere en noodzakelijke informatie, zodat ze zelf bewuste keuzes kunnen maken over hun betrokkenheid in het bemiddelingsproces. Voor professionals vormen ze een richtinggevend kompas én een praktisch hulpmiddel om ouders en jongeren correct en toegankelijk te informeren.

10 aanbevelingen voor jonge kinderen

10 aanbevelingen voor jongeren

Sensibiliseringsvideo: The Voice of Teens

Deze video werd gemaakt in samenwerking met studenten Creative Mediamanagement van Hogeschool UCLL, met een aantal betrokken jongeren als acteurs. 

Flowchart

Hoe kan je het kind een stem geven in de bemiddeling? Deze flowchart kan je helpen om de context in kaart te brengen. Vanuit het onderzoek streven we naar child-inclusive mediation als een gedragen normaliteit.

Informatie kinderen en jongeren

Deze brieven kan je als bemiddelaar gebruiken om kinderen en jongeren te informeren over hun rechten en stem in de bemiddeling. De inhoud en taal is afgestemd op de leeftijd van de kinderen. 
Tijdens het onderzoek hebben kinderen en jongeren ook meegewerkt aan het opstellen van deze brieven.

Informatiebrief -12jaar.pdf

Informatiebrief +12jaar.pdf

Informatiekaarten voor kleuters

Deze set van 5 kaarten is bedoeld om met kleuters te praten over de scheiding van hun ouders, in bemiddeling. 

“Aan de kinderen onderweg” 

een ingesproken verhaal van Lies (19jaar, ouders 15 jaar gescheiden). 

Een persoonlijke, poëtische reflectie over opgroeien tussen twee huizen na een scheiding. Over wisselstress, het onderweg zijn als levenshouding en de zoektocht naar Thuiskomen met een verschuivend eindpunt. Een stem voor en van enkele kinderen onderweg. Over dat wat vaak niet gezien wordt. Lies vindt het fijn als je haar contacteert met vragen, opmerkingen of iets verder wil doen met dit soort teksten of je eigen kladversie. liestvda@gmail.com 

Muurschildering in Leuven

foto muurschildering ERik Derycke

Kinderen en jongeren werkten in het project niet enkel mee als geïnterviewden, maar als mede-onderzoekers. Ze hielpen nieuwe tools ontwikkelen voor bemiddelaars, gaven adviezen aan andere kinderen van gescheiden ouders, die letterkunstenaar Hans Geyens - Senor Color omzette in een grote muurschildering centraal in Leuven waarin hun woorden centraal staan. Check fietsenparking Rector de Somerplein!

VOK logo

Instagramaccount voor jongeren

 

 

 

The Voice of Kids heeft ook een instagramaccount waarop de de komende periode tips en aanbevelingen voor jongeren zullen delen.

Navorming

In het verlengde van het onderzoeksproject The Voice of Kids biedt het expertisecentrum Resilient People ook praktijkgerichte navormingen, webinars en trainingen aan. Deze vormingen ondersteunen professionals in het beter betrekken van kinderen en jongeren bij scheidings- en ouderschapsbemiddeling. 

Verdiepende training The Voice of Kids in bemiddeling

Wil je je vaardigheden als bemiddelaar versterken in het werken met kinderen? In deze vierdaagse training vertalen we het praktijkonderzoek The Voice of Kids naar jouw bemiddelingspraktijk. Je ontdekt hoe je op een kindgerichte, ethisch verantwoorde manier in gesprek gaat met kinderen binnen bemiddeling.
De training omvat:

  • Een tweedaagse input met theorie, kaders en methodiek
  • Een terugkomdag om ervaringen te verdiepen
  • Een afsluitende masterclass rond veelvoorkomende uitdagingen

    contacteer mia.claes@ucll.be voor meer info

Onderzoeksvragen en onderzoeksmethode

The Voice of Kids - onderzoeksvragen en - methode

Een woordje uitleg over The Voice of Kids

The Voice of Kids heeft als doel na te gaan hoe de stem van het 'kind' maximaal een plek kan krijgen in de scheidings- en/of ouderschapsbemiddeling van hun ouders.

We kijken hiervoor naar goede voorbeelden (nationaal en internationaal) voor het betrekken van kinderen in bemiddeling.  Vertrekkend vanuit de behoeften en randvoorwaarden van kinderen, bemiddelaars en andere professionals.  Uiteindelijk willen we dit vertalen naar een 'ondersteuningspakket' dat alle partijen helpt tijdens het bemiddelingsproces.  Doorheen het onderzoeksproces kiezen we voor kunst als één van de onderzoeksmethoden (zie verder).

Meer informatie over ons onderzoek vind je hier.

Lies

Onderzoeksmethode - Art Based Research

We kiezen voor kunst als één van de onderzoeksmethoden: omdat we geloven dat in de kruisbestuiving tussen kunst en wetenschap een rijke taal ligt voor jongeren om hun authentieke verhaal te kunnen ver-beelden. Dit heeft doorheen het onderzoeksproces vele vormen aangenomen: via creatieve workshop (Het huis in mij, schrijfworkshop, luisterverhalen, muurschildering, beeldende kunst (ballonnenkunstwerk) artefacten (stenen beschilderen) en audiovisuele media.  

Via deze praktijken wilden we de ervaring onderzoeken van zowel jongeren als betrokken onderzoekers en zo tot nieuwe inzichten komen. Hier vind je wat meer info rond ABR.

Werken met scènes in kindinterview.

In dit luik vind je output uit de eerste jaren van het onderzoek (terrein verkennen, verzamelen en analyseren van data). Zo brachten we noden en behoeften in kaart van alle actoren wat leidde tot de onderzoeksvragen van het PWO (23-25). 

  • Via vragenlijsten, focusgroepen en gesprekken hebben we met experten de huidige praktijk verkend; de output hier in de vorm een factsheet van de input vragenlijsten en factsheet van de input van experten
  • In diepte-interviews met kinderen van gescheiden ouders (n=18, allen tussen 10 en 25 jaar) keken we naar hun percepties, ervaringen en noden rond scheidings- en ouderschapsbemiddeling.
    • We ontwikkelden hiervoor interviewkaarten op basis van onze gesprekken met de experten.
    • Hier vind je een samenvatting van wat de kinderen met ons deelden. Ofwel vanuit hun eigen ervaringen, maar ook rond hun wensen, noden en behoeften in het betrekken van een derde, de bemiddelaar.
  • Vanuit de diepte-interviews schreven we een artikel voor het tijdschrift Conflicthantering.

Met theatermaker, muzikant en columnist Nele Van den Broeck hadden we een workshop 'Het Huis in Mij', met onze eigen studenten, i.s.m. STUVO. Hier een sfeerbeeld.

 

"Ook oudere kinderen hebben het nodig om gehoord te worden.
En neen, we staan níét op jullie niveau". 

E. 23 jaar

Publicaties, voordrachten en studiedagen

  • Voor het tijdschrift Conflicthantering schreven we een artikel over de input die we kregen vanuit de kindinterviews en de focusgesprekken met experten-bemiddelaars. Je leest het hier.
  • FBC Mediationweek 2024: studiedag 4 oktober i.s.m. Federale Bemiddelingscommissie. Je vindt hier de presentatie.
  • International Week SSH 'Children Rights in justice'. 8 mei 2025.
  • Eigen studiedag voor professionals en jongeren: 14 mei 2025, Stelplaats Leuven. Presentatie.
  • Artsenkrant kwam langs op onze studiedag en schreef een artikel met aanbevelingen. Je leest het hier.
  • Presentatie op studiedag 'Complexe scheidingen' 25 juni 2025, over Voice en Kies.
  • FBC Mediationmaand 2025: Toelichting een output onderzoek, 16 september 2025.

 

beeldbouwwerk

Studiedag

"HOE kunnen we de STEM van kinderen MAXIMALISEREN in de scheidings en/of ouderschapsbemiddeling?"

Op 14 mei 2025 organiseerde het expertisecentrum Resilient People een studiedag in Leuven. Tijdens deze dag deelden kinderen, jongeren en experten hun inzichten en aanbevelingen in zes thematafels. De studiedag werd afgesloten met een gehandtekend manifest en een participatief kunstwerk, collectief tot stand gebracht en geïnspireerd op Right? van kunstenaar Banu Cennetoğlu, met als basis geselecteerde artikelen uit het Internationaal Verdrag inzake de Rechten van het Kind (IVRK). De installatie, opgebouwd uit ballonnen, is een symbolisch gebaar dat de kloof toont tussen de universele waarden van mensenrechten en hun reële impact, met de boodschap: hou de rechten levendig, pas ze toe!

VOK op ROBtv

The Voice of Kids Contactgegevens academiejaar 2025-2026

Heb je vragen, opmerkingen of suggesties? We horen het graag.

Over het expertisecentrum Resilient People

Resilient People bouwt als multidisciplinair expertisecentrum mee aan de duurzame ontwikkeling van veerkrachtige relaties in de samenleving. Met 4 focuslijnen zetten we in op deskundigheid, voeren praktijkgericht onderzoek uit en bieden we vraaggestuurde dienstverleningen en navormingen aan.

De kernlijn preventie en aanpak van relationele conflicten heeft tot doel methodieken te ontwikkelen voor het screenen van de problematiek, het onderbouwd begeleiden, methodieken van bemiddeling tot behandeling en multidisciplinair samenwerken.

Partners
Senor Color
Laplab
CAW
Federale bemiddelingscommisie
KANS
vlaanderen opgroeien
interactie academie
KRC
tzitemzo
Villa Pinedo